Stappenplan antipsychotica

Antipsychotica bij dementie

Ongeveer 80% van de verpleeghuisbewoners met dementie heeft gedrag dat niet goed wordt begrepen. Denk aan onrust of agressie. Soms wordt dat gedrag behandeld met antipsychotica. Deze middelen werken vaak niet goed hier tegen en geven soms ernstige bijwerkingen. Toch krijgt in Nederland nog ongeveer 25% van de verpleeghuisbewoners met dementie antipsychotica.

Het stappenplan antipsychotica helpt verpleeghuisafdelingen bij een grotere bewustwording en het verbeteren van de samenwerking op dit vlak. Het is gebaseerd op 20 jaar onderzoek door het UKON en het UNO-UMCG en helpt om passend antipsychotica voor te schrijven.

Het stappenplan

Eerst wordt er een sleutelpersoon aangesteld, de kartrekker (per afdeling of team). Onder zijn of haar leiding doorloopt een aantal medewerkers (verzorgenden, arts, psycholoog) van de afdeling 6 stappen. De sleutelpersoon start met het in kaart brengen van het voorschrijven zoals het nu gaat. Dan volgen de medewerkers een e-module. Met die twee stappen wordt helder waar aanknopingspunten liggen om het voorschrijven te verbeteren. Daarna komen de medewerkers bij elkaar om samen doelen te stellen. Met die doelen gaat ieder aan de slag. Dat wordt de nieuwe werkwijze.

'Dit was eigenlijk de eerste keer dat we eens écht met elkaar praatten over het voorschrijven van antipsychotica.'

Onderwijsmodule antipsychotica bij mensen met dementie
Het stappenplan Antipsychotica is in samenwerking van het UKON en ROC-Nijmegen omgezet naar een lessenserie. Deze lessenserie kan ingezet worden bij zorgopleidingen op MBO-niveau. Het doel van deze lessenserie is om bewustwording en visievorming over het gebruik van antipsychotica te stimuleren bij (aankomend) zorgmedewerkers. Het bestaat uit een docentenhandleiding en PowerPoint voor de docent. Voor de studenten is een werkboek beschikbaar.

De lessen zijn interactief opgezet. Er is ruimte voor het uitwisselen van ervaringen en discussie. De student kijkt kritisch naar de praktijksituatie waar ze werkzaam is.

Deze lessenserie is opgebouwd uit 2 lessen:

• Deel 1 gaat over hoe de student tegen het gebruik van antipsychotica aankijkt, hoe erover gecommuniceerd wordt en welke alternatieven er zijn. In deze les krijgt de student doormiddel van het beantwoorden van stellingen de mogelijkheid om haar eigen visie te toetsen/ontwikkelen ten aanzien van het gebruik van antipsychotica en het omgaan met onbegrepen gedrag. De duur hiervan, afhankelijk van de interactie, is 60-90 minuten.
• Deel 2 gaat over antipsychotica en de feiten. In deze les zal ingegaan worden op het effect en de bijwerkingen. De duur hiervan, afhankelijk van de interactie, is 60-90 minuten.