Duurzame kennisinfrastructuur essentieel voor toekomstbestendige ouderenzorg

Structurele investeringen in een wetenschappelijke infrastructuur hebben in de ouderenzorg grote maatschappelijke én wetenschappelijke meerwaarde. Dat tonen de Samenwerkende Academische Netwerken Ouderenzorg (SANO) aan in het evaluatierapport ‘Van kennis naar impact’. Het rapport wordt op 1 oktober - de internationale Dag van de Ouderen - aangeboden aan staatssecretaris Pouw-Verweij (Langdurige & Maatschappelijke Zorg). 

Structurele samenwerking levert aantoonbare meerwaarde 
De zes regionale Academische Netwerken Ouderenzorg in Nederland werken al ruim 20 jaar samen met zorgorganisaties, kennis- en onderwijsinstellingen aan verbetering van kwaliteit van leven, zorg en werk in de ouderenzorg. Hun netwerk is de afgelopen jaren aanzienlijk versterkt met behulp van de structurele cofinanciering die zij vanuit ZonMw namens het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn & Sport sinds 2017 ontvangen. 

De netwerken vormen een unieke schakel tussen onderzoek, onderwijs, beleid en dagelijkse zorgpraktijk. Door samen met onderzoekers, medewerkers, valorisatie-experts, ouderen en hun naasten en studenten te werken aan kennisontwikkeling, wordt nieuwe kennis snel ingebed op de werkvloer en in onderwijsprogramma’s. Deze aanpak draagt bij aan innovatie, kwaliteit van leven en zorg en werkplezier.  

“De kracht van deze infrastructuur bleek onder andere tijdens de coronapandemie. Binnen enkele weken startten de netwerken landelijk onderzoek naar passend beleid voor ouderen in verpleeghuizen. De resultaten hielpen het ministerie van VWS bij cruciale beslissingen in een periode waarin snelheid én zorgvuldigheid essentieel waren”, aldus SANO-voorzitter prof. dr. Jan Hamers. 

Binnen de netwerken zijn talrijke onderzoeken, proefprojecten en implementaties gerealiseerd. Deze dragen direct bij aan woon- en zorginnovaties, gedragsveranderingen en technologiegebruik in de ouderenzorg. Denk hierbij aan onderwijsmodules gericht op reablement, het terugdringen van onvrijwillige zorg en het meten van kwaliteit van zorg. Binnenkort worden ook de resultaten verwacht van het meerjarige onderzoek RELOCARE, waarin de zes netwerken samenwerken om de aard, omvang en impact van verhuizingen binnen verpleeghuizen te verkennen. De SANO Kennisagenda brengt daarnaast systematisch kennistekorten in kaart (bijv. op thema’s als zorgtechnologie, medicatieveiligheid, data-infrastructuur en reablement) en geeft richting aan vervolgonderzoek en beleid. 

Staatssecretaris Pouw-Verweij: "De netwerken brengen onderzoek, onderwijs en de praktijk heel mooi bij elkaar. Samen met ouderen, hun naasten en zorgprofessionals wordt nieuwe kennis meteen toegepast in de zorg en in opleidingen. Dat helpt om de zorg beter te maken én het werkplezier te vergroten. Ik ben blij dat we dit de komende twaalf jaar structureel ondersteunen, zodat deze waardevolle samenwerking verder kan groeien en we kunnen blijven leren." 

Oproep tot duurzame investering. 
Het rapport benadrukt dat structurele financiering en verankering binnen universiteiten en zorgorganisaties noodzakelijk zijn om de maatschappelijke impact van de kennisinfrastructuur te behouden en verder uit te bouwen. “Alleen met blijvende publieke ondersteuning kunnen we de kwaliteit van ouderenzorg blijven verbeteren,” aldus SANO-voorzitter prof. dr. Jan Hamers. 

Over SANO 
SANO vormt een samenwerkingsverband tussen de zes Academische Netwerken Ouderenzorg in Nederland (de Academische Werkplaats Ouderenzorg Limburg, het Universitair Kennisnetwerk Ouderenzorg Nijmegen, Tranzo Academische Werkplaats Ouderen, het Universitair Netwerk voor de Care sector Zuid-Holland, het Universitair Netwerk Ouderenzorg Amsterdam en het Universitair Netwerk Ouderenzorg van het Universitair Medisch Centrum Groningen), die ieder weer een samenwerkingsverband vormen tussen een universiteit of universitair medisch centrum en zorgorganisaties, onderwijsinstellingen en ouderen in de regio.

SANO werkt met kennis als basis aan de kwaliteitsverbetering van de langdurige zorg. Medewerkers in de ouderenzorg en de chronische zorg hebben belang bij continue kennisontwikkeling, die hen in staat stelt deskundige ondersteuning, zorg en behandeling te verlenen aan (oudere) cliënten. Elk van de zes Academische Netwerken Ouderenzorg zorgt door nauwe samenwerking tussen wetenschappers en professionals voor een effectieve kennisontwikkeling, kennisverspreiding en kennisimplementatie. De intensieve samenwerking tussen de zes netwerken onderling leidt tot een grotere beschikbaarheid van kennis voor professionals in het hele land.